Wie graag series kijkt en/of een Netflix-abonnement heeft kent de serie Orange is the New Black waarschijnlijk wel. Ik vond het één van de leukste series van vorig jaar. Het is een soort extreme versie van Vrouwenvleugel, met meer humor. De serie is gebaseerd op het boek met dezelfde naam (nu ook in het Nederlands verschenen als Oranje is het nieuwe zwart).
Het verhaal
De jonge Piper Kerman is net afgestudeerd en op zoek naar een beetje spanning en sensatie. Ze is niet vies van experimenteren (qua seks en drugs) en als ze de intrigerende Nora Jansen ontmoet is ze verkocht. Nora smokkelt drugs voor haar zwager en al snel neemt ze Piper mee op sleeptouw. Ze reizen naar allerlei exotische oorden en het duurt niet lang voordat Nora Piper voorstelt om een koffer met drugsgeld te smokkelen. Het gaat goed, maar kort daarna is voor Piper de lol er wel weer vanaf en verbreekt ze de relatie met Nora. Ze heeft genoeg spanning gehad en krijgt een goede baan, een lieve vriend en haar leven loopt op rolletjes. Tot ze op een dag een dagvaarding krijgt, haar naam is (door Nora, naar later blijkt) genoemd in de drugszaak en ze wordt nu alsnog (na een hele lange rechtszaak) gestraft en moet 15 maanden de gevangenis in.
En dat valt nog niet mee. Want daar gelden hele andere regels. Bovendien valt Piper met haar blonde haren en haar preppy uitstraling nogal op. Ze is niet de doorsnee gedetineerde. Toch leert ze al snel hoe het er aan toegaat, wat je wel en niet moet doen, wanneer je je mond moet houden en vooral tegen wie (de kok uit de kantine, om maar iemand te noemen) en hoe enorm veelzijdig maandverband is (in de vorm van badslippers of als alternatieve stofdoek). En vooral leert ze ook dat de vrouwen die er zitten lang niet alleen maar harde criminelen zijn. Sommigen zijn erin geluisd, anderen zagen door een verslaving geen andere uitweg meer en bij weer anderen zit gewoon een steekje los. Maar het gros van de vrouwen heeft gewoon ergens in het leven een verkeerde afslag genomen.
Een standaardgevangene is Piper zeker niet. Niet alleen door haar looks, maar ook vooral omdat ze zeker is van een baan zodra haar straf erop zit en ze kan rekenen op de steun van haar (inmiddels) verloofde, vrienden en familie. Ze kan dus relatief makkelijk haar leven weer oppakken zodra haar straf erop zit. Voor de meeste vrouwen is dat een heel ander verhaal.
En dat laatste is eigenlijk het meest schrijnende aan het boek. Natuurlijk, de meeste vrouwen die daar zitten, zitten daar niet voor niets. Maar wie zijn leven op orde wil brengen en uit de problemen wil blijven moet van verdomd goede huize komen om dat voor elkaar te krijgen. Vanuit de overheid is er nauwelijks steun te verwachten. En probeer maar eens een fatsoenlijke baan te vinden met een strafblad. De verleiding om dan weer het criminele circuit in te gaan is dan natuurlijk erg groot.
Afbeelding via netflix.nl
Het boek en de serie komen in grote lijnen overeen qua karakters. De personages uit het boek zijn echter niet 1-op-1 overgenomen, maar alle eigenschappen zijn flink door elkaar gehusseld en flink aangezet om ze extra dramatisch te maken voor tv. De scherpe humor van de serie ontbreekt in het boek. Maar zo gek is dat natuurlijk niet, het boek richt zich alleen op het verhaal van Piper en gaat over haar ervaringen in de gevangenis. Dat is niet bepaald lachen, gieren, brullen.
Wel vond ik, in het boek misschien nog wel meer dan in de serie, dat Piper het gevangenisleven relatief rooskleurig afschildert. Of, rooskleurig is misschien niet het juiste woord, want een pretje is het natuurlijk niet, ook niet voor haar, die indruk wordt ook zeker niet gewekt in het boek. Maar behalve een aantal angstige momenten in het begin van haar gevangenschap (als ze nog moet wennen) en op het moment dat ze wordt overgeplaatst vlak voor haar vrijlating lijkt Piper het allemaal redelijk nuchter te ervaren. En het lijkt me dat zo’n ervaring er wel behoorlijk inhakt bij iemand die normaliter een compleet ander leven leidt. Maar het is hoe dan ook interessant om te lezen hoe iemand, die redelijk bevoorrecht is, de gevangenis heeft ervaren. Het wachten is nu op een boek van lifestylekoningin Martha Stewart (die zomaar celmaatje van Piper had kunnen worden als ze uiteindelijk niet naar een andere gevangenis was gestuurd).
Oh ja, en als ik nog even mag zeuren. De vertaling vond ik af en toe wel iets te makkelijk. Zo wordt de uitdrukking “She was not the sharpest tool in the shed (it was a standing joke around the Camp)” wel erg letterlijk vertaald naar “Ze was niet het sterkste stuk gereedschap in de schuur (binnen de gevangenis een staande uitdrukking)”. Buiten dat dit in het Nederlands geen uitdrukking is, (tenzij ironisch bedoeld als letterlijke vertaling) lijkt de vertaling nu te zeggen het in de gevangenis wel een bekende uitdrukking is. Terwijl dat er in het origineel helemaal niet staat.
Deze zomer is overigens seizoen 2 van Orange is the New Black op Netflix te zien. Ik verheug me er al weer op. En tot die tijd kun je je prima vermaken met het boek, het is een interessant kijkje in de vrouwengevangenis vanuit het oogpunt van een niet-standaard gevangene.
Titel: Oranje is het nieuwe zwart
Auteur: Piper Kerman
Uitgeverij: Artemis & co
Vertaling: Gies Aalberts en Erik de Vries
ISBN: 9789047204534
MirandaLeest zegt: Ook als je de serie al hebt gezien de moeite waard. Intrigerend kijkje in de vrouwengevangenis vanuit het oogpunt van een All American girl.
Met dank aan uitgeverij Artemis & Co voor het toezenden van een recensie-exemplaar.
[bol_product_links block_id=”bol_5369e2138efdd_selected-products” products=”9200000021843245,9200000013623263,9200000026878187″ name=”blog” sub_id=”oitnb” link_color=”F3A703″ subtitle_color=”333333″ pricetype_color=”333333″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”05BFB0″ background_color=”FFFFFF” border_color=”AAAAAA” width=”640″ cols=”3″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”0″ admin_preview=”1″]
Zo nu en dan heb ik creatieve periodes, waar ik teken, scrapbook, art journals maak of op een andere manier creatief bezig ben. Helaas kan ik soms snel geïntimideerd raken door te kijken naar het werk van anderen. Het lijkt andere mensen altijd zo makkelijk af te gaan. Maar dat is natuurlijk helemaal niet (altijd) waar. Zij moeten er vaak ook gewoon hard voor werken en hebben jaren geoefend of zijn soms ontevreden over wat ze hebben gemaakt. Het boekje Steal like an Artist van 
Van boeken zoals Op de kaart van Simon Garfield word ik erg blij. In deze tijden van Google Maps, Tom Toms en andere handige navigatiemiddelen sta je er nauwelijks bij stil dat er tijden waren dat we geen idee hadden wat er om de hoek lag. Laat staan aan de andere kant van de wereld. Dit boek vertelt op een zeer begrijpelijke en vermakelijke manier hoe de kunst van het kaartenmaken zich ontwikkelde. Van Ptolemeus, die leefde tussen 90 en 170 na Christus, tot alle moderne navigatiemiddelen van deze tijd. Nederlanders zijn trouwens koplopers op het gebied van cartografie, tegenwoordig, op het gebied van digitale kaarten (TomTom) en zo’n 350 jaar geleden via bekende kaartenmakers als Blaeu en Hondius.